Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 21
im. Obrońców Pokoju
ul. Henryka Sienkiewicza 4

Standardy ochrony małoletnich
w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 21,
im. Obrońców Pokoju w Opolu

                               Wprowadzenie

Nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określiła warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. Wprowadzone zmiany wskazuje na potrzebę opracowania jasnych i spójnych standardów postępowania w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.

,,Standardy ochrony małoletnich" są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowi formę zabezpieczenia ich praw. Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczną ochronę małoletnich przed krzywdzeniem.

W konstruowaniu ,,Standardów ochrony małoletnich" przyjęto to następujące założenia:

1.     w Szkole Podstawowej nr 21 im. Obrońców Pokoju w Opolu nie są zatrudniane osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich;

2.     wszyscy pracownicy potrafią, zdiagnozować symptomy krzywdzenia małoletniego oraz poodejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że małoletni jest osobą krzywdzoną;

3.     podejmowane postępowanie nie może naruszać praw małoletniego;

4.     małoletni posiada wiedzę, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłym oraz rówieśnikami;

5.     małoletni posiada wiedzę do kogo się zwracać i prosić o pomoc w sytuacjach dla nich trudnych;

6.     rodzice/opiekunowie prawni małoletnich poszerzają wiedzę i umiejętności o metodach wychowania bez stosowania krzywdzenia oraz potrafią uczyć zasad bezpieczeństwa.

Uwzględniając powyższe założenia niniejszy dokument określa zatem standardy ochrony małoletnich, stanowiące zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami krzywdzenia oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska.

Standardy ochrony małoletnich Preambuła

Zasadą obowiązującą pracowników Publicznej Szkoły Podstawowej nr 21 im. Obrońców Pokoju w Opolu jest podejmowanie działań mających na celu ochrony godności dziecka                     i poszanowanie jego praw. Każdy pracownik zobowiązany jest dbać o prawidłowy rozwój dzieci i przestrzegać zarządzeń i procedur określonych w niniejszym dokumencie. Pracownik szkoły, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.

Rozdział I

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim
a personelem,  w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.

Zasady ogólne

§ 1. 1. Zasadą, której przestrzeganie jest wymagane od personelu w odniesieniu                                       do wszystkich czynności podejmowanych przez personel w szkole jest działanie dla dobra małoletniego i w jego najlepszym interesie.

2.   Personel szkoły traktuje małoletniego z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby.

3.   Personel szkoły działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.

4.   Niedopuszczalne jest    podejmowanie            jakichkolwiek                 czynności            niedozwolonych określonych w niniejszej procedurze oraz w jakiejkolwiek formie.

5.   Zasady   bezpiecznych   relacji   personelu   z małoletnimi      obowiązują      wszystkich pracowników, pedagogicznych i niepedagogicznych, stażystów i wolontariuszy.

§ 2. 1. Osoby wymienione w § 1 ust. 5 obowiązane są do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi i każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe.

2. Osoby wymienione w § 1 ust. 5 obowiązane są do działania w sposób otwarty

i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji własnego zachowania.

Zasady komunikacji

§ 3. Zasady komunikacji z małoletnim:

a)     w komunikacji z małoletnim zachowuj cierpliwość i szacunek;

b)   słuchaj uważnie małoletniego i udzielaj mu odpowiedzi adekwatnych do jego wieku i danej sytuacji;

c)   nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać małoletniego; nie wolno krzyczeć na małoletniego w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego lub innych osób.

Zachowania niedozwolone wobec małoletnich

§ 4. 1. Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych małoletnich; obejmuje to wizerunek małoletniego, informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.

2.   Nie wolno zachowywać się w obecności małoletnich w sposób niestosowny; obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie
w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec małoletniego relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

3.   Nie jest dozwolone utrwalanie wizerunku małoletniego dla celów prywatnych poprzez filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie. Zakaz ten obejmuje także umożliwienia utrwalenia wizerunków małoletnich osobom trzecim. Wyjątkiem jest utrwalanie wizerunku                na potrzeby szkoły, na podstawie zgody udzielonej przez rodziców/prawnych opiekunów.

4.   Nie jest dozwolone proponowanie małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych                   ani nielegalnych substancji, jak również używanie ich w obecności małoletniego.

5.   Nie jest dozwolone nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznej                 lub seksualnej, lub mogących zostać uznane za posiadające takie właściwości. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletniemu treści erotycznych i pornograficznych.

6.   Podejmując decyzje dotyczące małoletniego, należy go o tym poinformować starać się brać pod uwag jego oczekiwania.

7.   Szanuj prawo małoletniego do prywatności; jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić małoletniego, wyjaśnij mu to najszybciej, jak to możliwe.

8.   Jeśli pojawi się; konieczność, porozmawiania z małoletnim na osobności, zostaw uchylone drzwi do pomieszczenia i zadbaj, aby był w zasięgu wzroku innych; możesz też poprosić drugiego pracownika o obecność podczas takiej rozmowy.

9.   Nie jest dozwolone utrzymywanie kontaktów towarzyskich z małoletnimi uczęszczającymi do szkoły za pośrednictwem szeroko rozumianych sieci komputerowych  i zewnętrznych aplikacji. Dopuszczalną formą komunikacji z małoletnimi i ich rodzicami                lub opiekunami prawnymi są kanały służbowe.

10.    Każde przemocowe działanie wobec małoletniego jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z małoletnimi może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu - jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego małoletniego może być nieodpowiednie wobec innego małoletniego. Kieruj się zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcje małoletniego, pytając jego o zgodę na kontakt fizyczny                             (np. przytulenie).

11.    Nie wolno szturchać, popychać, ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej małoletniego.

12.    Nie wolno dotykać małoletniego w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.

13.    Szczególną ostrożność należy zachować wobec małoletniego, który doświadczył nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego, bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że małoletni będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi.

14.     Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją, ani wynikać z relacji władzy.

15.    W  sytuacjach  wymagających  ewentualnych  czynności  pielęgnacyjnychi higienicznych wobec małoletniego, należy unikać innego niezbędnego kontaktu fizycznego z małoletnim. Należy zadbać o to, aby w miarę możliwości w każdej z czynności pielęgnacyjnych i higienicznych asystowała inna osoba z instytucji.

16.    Przy podejmowaniu kontaktu z małoletnim z niepełnosprawnością lub specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, uwzględnia się w sposób szczególny tę kwestię.

Rozdział II

Zasady i procedury podejmowanie interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia   lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego.

Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletniego

§ 5. 1. Pracownicy szkoły lub pozostały personel powinni zwracać szczególną uwagę  na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczegó1ności o możliwości popełnienia przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkody małoletniego, wskazane w ustawie z dnia   6 czerwca 1997 r. Kodeks karny w następujących regulacjach:

Art. 197. [Zgwałcenie i wymuszenie czynności seksualnej];

Art. 198. [Seksualne wykorzystanie niepoczytalności lub bezradności];

Art. 199.[Seksualne wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego położenia];                              

Art. 200. [Seksualne wykorzystanie małoletniego];

Art. 200a. [Elektroniczna korupcja seksualna małoletniego]; Art. 200b. [Propagowanie pedofilii];

Art. 202. [Publiczne prezentowanie treści pornograficznych]; Art. 203. [Zmuszenie do uprawiania prostytucji];

Art. 204. § 3. [Stręczycielstwo, sutenerstwo i kuplerstwo].

2.   Zgodnie z art. 304 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się             o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

3.   Uwagę pracownika szkoły lub pozostałego personelu powinny zwrócić przykładowo następujące zachowania:

a)   małoletni ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, poparzenia, ugryzienia, złamania kości itp.), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić;

b)  podawane przez małoletniego wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp. małoletni często je zmienia;

c)   pojawia się niechęć przed udziałem w lekcjach uwzględniających ćwiczenia fizyczne;

d)   małoletni nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody;

e)   małoletni wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;

f)    małoletni boi się rodzica lub opiekuna;

g)  małoletni boi się powrotu do domu;

h)  małoletni jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony;

i)    małoletni cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bole brzucha, głowy, mdłości itp.;

j)    małoletni moczy się bez powodu lub w konkretnych sytuacjach czy też na widok określonych osób;

k)  nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania małoletniego.

Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego  w środowisku domowym

§ 6. 1. W przypadku powzięcia przez pracownika szkoły lub pozostały personel podejrzenia, ze małoletni jest krzywdzony, pracownik lub pozostały personel ma obowiązek przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi szkoły oraz sporządzić notatkę służbową.

2.    Pracownik pedagogiczny szkoły, który powziął informację o krzywdzeniu małoletniego przeprowadza z nim rozmowę w obecności drugiego pracownika pedagogicznego                  (w miarę możliwości w obecności jednego z nauczycieli specjalistów pedagoga szkolnego, pedagoga specjalnego lub  psychologa).

3.    W przypadku uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, pracownik szkoły ma obowiązek wezwać pogotowie, jeżeli wystąpiło poważne uszkodzenie ciała lub rozważyć inną formę pomocy przedmedycznej.

4.     Rozmowa, o której mowa w § 6 ust. 2 ma na celu ustalenie podstawowych faktów (miejsce zdarzenia, opis zdarzenia, obecność członków środowiska domowego, obserwatorzy zdarzenia, świadkowie, częstotliwość) oraz wsparcie emocjonalne małoletniego. Rozmowa odbywa się w odpowiednich warunkach, to znaczy w miejscu zapewniającym małoletniemu poczucie bezpieczeństwa oraz prywatności.

5.    Rozmowa odbywa się w oparciu o zasady poszanowania małoletniego. Podczas rozmowy małoletni zostaje zapewniony o słuszności ujawnienia faktu doświadczania krzywdzenia oraz zostaje poinformowany, że nawet bardzo bliska osoba nie ma prawa  go krzywdzić.

6.    Osoby przeprowadzające rozmowy koncentrują się na kontakcie z małoletnim - wysłuchują, co małoletni ma do powiedzenia, są uważni na pozawerbalne przejawy uczuć małoletniego -  zażenowanie, skrępowanie, wstyd, lęk, przerażenie, itp., pomagającmałoletniemu poradzić sobie z nimi. Przebieg rozmowy dokumentowany jest w formie notatki służbowej.

7.     Dyrektor szkoły organizuje spotkanie z rodzicami lub opiekunami prawnymi małoletniego,  którego krzywdzenie  podejrzewa  oraz informuje  ich o podejrzeniu.                W spotkaniu uczestniczy pedagog szkolny, pedagog specjalny lub psycholog, a także wychowawca klasy, do której uczęszcza małoletni.

8.     W trakcie rozmowy dyrektor szkoły odwołuje się do wspólnego celu, jakim jest dobro małoletniego, dokonuje opisu problemu i szkód jakie ponosi małoletni - przedstawia rodzicom lub opiekunom prawnym ocenę sytuacji.

9.     W trakcie rozmowy rodzice lub opiekunowie prawni małoletniego zostają poinformowani o dostępnych możliwościach objęcia ich środowiska domowego wsparciem oraz o obowiązku zgłoszenia przez szkołę podejrzenia krzywdzenia małoletniego  do odpowiedniej instytucji (w zależności od oceny sytuacji i skorelowanej z nią interwencją: policja, prokuratura, Sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej, zespół interdyscyplinarny   do spraw przeciwdziałania przemocy domowej - wszczęcie procedury ,,Niebieskiej Karty"). Przebieg rozmowy oraz podjęte ustalenia są dokumentowane w formie notatki służbowej.

10.     Po przeprowadzeniu rozmowy z rodzicami lub opiekunami prawnymi małoletniego, dyrektor szkoły informuje odpowiednie podmioty, o których mowa w § 6 ust. 9.

11.      W przypadku stwierdzenia niezasadności podejrzenia krzywdzenia małoletniego dyrektor szkoły lub inna osoba uczestnicząca w spotkaniu stwierdzą ten fakt w notatce służbowej, o której mowa w § 6 ust. 9. Zaleca się dalszą obserwację małoletniego.

12.      Pedagog szkolny  wraz z innymi specjalistami, pracującymi w szkole, opracowuje plan pomocy małoletniemu. Plan pomocy zawiera przede wszystkim:

a)   działania podjęte przez szkołę w celu zapewnienia małoletniemu bezpieczeństwa;

b)  formy pomocy małoletniemu, które zostały zapewnione przez szkolę oraz przy współpracy z innymi instytucjami;

c)   skierowanie małoletniego do innych podmiotów, działających na rzecz wsparcia dzieci krzywdzonych, jeśli zaistnieje taka potrzeba.

13.     Plan pomocy jest przedstawiany rodzicom lub opiekunom prawnym małoletniego z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

14.     Plan pomocy uwzględnia sytuację małoletnich z niepełnosprawnościami                     oraz małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego                                       przez pracownika lub pozostały personel szkoły

§ 7. I. Osoba, która uzyskała informację że małoletni jest krzywdzony przez pracownika lub pozostały personel szkoły, ma obowiązek jej przekazania do dyrektora szkoły, a na jego prośbę sporządzić notatkę służbową.

2.   Dyrektor szkoły organizuje spotkanie z pracownikiem lub pozostałym personelem szkoły, informuje ich o podejrzeniu. W spotkaniu uczestniczy psycholog lub pedagog szkolny, a także wychowawca klasy do której uczęszcza małoletni.

3.   W trakcie rozmowy dyrektor szkoły odwołuje się do wspólnego celu, jakim jest dobro małoletniego, dokonuje opisu problemu i szkód jakie ponosi małoletni - przedstawia ocenę sytuacji.

4.   Spotkanie ma na celu omówienie sytuacji małoletniego i zasadności podejrzeń oraz wypracowanie sposobu postępowania w tym konkretnym przypadku. Przebieg rozmowy oraz podjęte ustalenia są dokumentowane w formie notatki służbowej.

5.   W przypadku stwierdzenia niezasadności podejrzenia krzywdzenia małoletniego dyrektor szkoły lub inna osoba uczestnicząca w spotkaniu stwierdzają ten fakt w notatce służbowej o której mowa w § 7 ust. 4.

6.   W przypadku zasadności podejrzeń co do krzywdzenia małoletniego przez pracownika lub pozostałego personelu szkoły, dyrektor szkoły informuje o zdarzeniu rodziców lub opiekunów prawnych małoletniego oraz odpowiednie instytucje.

7.   W przypadku zasadności podejrzeń co do krzywdzenia małoletniego przez pracownika lub pozostałego personelu szkoły psycholog wraz z innymi specjalistami pracującymi w szkole opracowuje plan pomocy małoletniemu. Plan pomocy zawiera przede wszystkim:

a)   działania podjęte przez szkołę w celu zapewnienia małoletniemu bezpieczeństwa;

b)   formy pomocy małoletniemu, które zostały zapewnione przez szkołę; oraz przy współpracy z innymi instytucjami;

c)   skierowanie małoletniego do innych podmiotów, działających na rzecz wsparcia dzieci krzywdzonych, jesli zaistnieje taka potrzeba.

8.   Plan pomocy jest przedstawiany rodzicom lub opiekunom prawnym małoletniego  z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

9.   Plan pomocy uwzględnia    sytuację            małoletnich                             z niepełnosprawnościami  oraz małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

10.    Wobec pracownika w stosunku, do którego zachodzi zasadność podejrzenia popełnienia przestępstwa podejmuje się; kroki zgodne z Kodeksem Pracy oraz innymi przepisami prawa.

11.    Wobec pozostałego  personelu szkoły (stażyści, praktykanci,  wolontariusze)               w stosunku, do którego zachodzi zasadność podejrzenia przestępstwa podejmuje się kroki zgodne z ogólnymi przepisami prawa.

12.    Wszyscy pracownicy szkoły i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięli informację; o krzywdzeniu małoletniego lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, włączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego w związku z agresją i przemocą rówieśniczą

§ 8. 1. W przypadku powzięcia przez pracownika szkoły lub pozostały personel podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony, pracownik lub pozostały personel ma obowiązek przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi szkoły oraz sporządzić notatkę służbową.

2.   Pracownik pedagogiczny szkoły, który powziął informację o krzywdzeniu małoletniego przeprowadza  z nim rozmowę w obecności drugiego pracownika pedagogicznego  
(w miarę możliwości w obecności pedagoga szkolnego bądź innych specjalistów pedagoga specjalnego lub psychologa).

3.   Nauczyciel bądź pracownik szkoły, który jest świadkiem agresywnego zachowania małoletnich jest zobowiązany do:

a)    natychmiastowej słownej i stanowczej reakcji na zaistniałą sytuację;

b)    odizolowania od grupy małoletniego zachowującego się agresywnie;

c)     w razie potrzeby wezwania pomocy (innego nauczyciela, pracownika obsługi);

d)    udzielenia pomocy małoletniemu doznającemu agresji i zabezpiecza bezpieczeństwo pozostałych małoletnich.

4.   Jeżeli to możliwe, nauczyciel ustala przyczynę agresji. Przeprowadza rozmowę
ze stronami konfliktu, uświadamiając im nieodpowiednie zachowanie. O zajściu informuje wychowawcę.

5.   Szczególną opieką wychowawcy klasy otoczony zostaje małoletni doznający agresji lub przemocy rówieśniczej w ramach zajścia. Otrzymuje wsparcie i jeśli to potrzebne - pomoc przedmedyczną.

6.   Małoletni przejawiający zachowania agresywne ma możliwość wyjaśnienia powodów swego zachowania i podjęcia działań w celu zakończenia sytuacji. Ma prawo do uzyskania pełnej informacji dotyczącej jego sytuacji. Jego pośrednikami mogą być: wychowawca klasy, dyrektor szkoły lub pedagog szkolny, czy inny specjalista pedagog specjalny lub psycholog czy inny nauczyciel.

7.   O udziale uczniów w zajściu, uzyskanych wyjaśnieniach i podjętych przez szkołę; krokach informowani są rodzice w możliwie najkrótszym czasie. Zaleca się dalszą obserwację małoletnich (osób stosujących i doznających agresji/przemocy rówieśniczej).

8.   Przebieg  interwencji,  rozmowy  oraz  podjęte  ustalenia  są  dokumentowane                w formie notatki służbowej.

9.   Jeśli zachowanie małoletniego nie ulega poprawie, wychowawca zwraca się
do pedagoga szkolnego, a ten z pisemną prośbą o zgłoszenie się rodzica (prawnego opiekuna)  do szkoły:

a)    pedagog szkolny przeprowadza rozmowę z rodzicem (prawnym opiekunem), pogłębiając wiedzę na temat małoletniego, jego rozwoju intelektualnego, społecznego, emocjonalnego;

b)    na prośbę pedagoga szkolnego i w jego obecności oraz obecności wychowawcy rozmowę przeprowadza dyrektor szkoły (w obecności rodziców/opiekunów prawnych) analizując przyczyny zachowania ucznia, pomagając rodzicom/opiekunom prawnym                            w doborze metod wychowawczych;

c)    z rozmowy z małoletnim i rodzicem wychowawca sporządza notatkę, którą podpisuje rodzic/opiekun prawny.

10.     W  przypadku  utrzymywania  się nieprawidłowych  relacji  małoletniego                  z rówieśnikami (pobicia, zaczepianie, mobbingowanie itp.), pedagog szkolny na wniosek wychowawcy w porozumieniu z rodzicami małoletniego kieruje je na badania psychologiczne, w celu otrzymania dalszych wskazówek dotyczących prowadzenia małoletniego.

11.    W sytuacji, kiedy małoletni w dalszym ciągu stwarza zagrożenie dla innych uczniów, pedagog szkolny w porozumieniu z dyrektorem szkoły ucznia kieruje wniosek do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinny i Nieletnich o zastosowanie środka wychowawczego zapobiegającego demoralizacji małoletniego.

Rozdział III

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego                                              oraz osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury ,,Niebieskiej Karty".

Składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadamianie sądu opiekuńczego

§ 9. 1. W przypadku, gdy zachodzi podejrzenie popełnienia wobec małoletniego jednego z przestępstw wskazanych w § 5 ust. 1:

a)    Dyrektor szkoły składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury, realizując obowiązek wynikający z art. 304 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego;

b)    Dyrektor szkoły podejmuje niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa, o ile miało ono miejsce na terenie szkoły.

2.    Jeżeli dobro dziecka jest zagrożone dyrektor szkoły zawiadamia Sąd opiekuńczy, dokonując opisu zdarzenia, uzasadniającego wszczęcie postępowania z urzędu.

3.    W sytuacji złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego bądź zawiadomienia sądu opiekuńczego informuje się równolegle o tym fakcie rodziców bądź opiekunów prawnych małoletniego.

4.    Dyrektor szkoły podejmując decyzję dotyczącą złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego bądź zawiadomienia sądu opiekuńczego, kieruje się przede wszystkim dobrem małoletniego.

Wszczynanie procedury ,,Niebieskiej Karty"

§ 10. 1. Realizacja procedury ,,Niebieskiej Karty" odbywa się; w oparciu o Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury ,,Niebieskiej Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta".

2.    Wszczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza ,,Niebieska Karta -A"  w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.

3.    Formularz, o którym mowa w ust. 2, wypełniają osoby będące przedstawicielami podmiotów wymienionych  w art. 9a ust. 11-lld ustawy  z dnia 29 lipca 2005  r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

4.    Osoba wszczynająca procedury podejmuje działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej.

5.    Jeżeli istnieje podejrzenie stosowania przemocy domowej wobec małoletniego, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego                  lub faktycznego.

6.    Jeżeli istnieje podejrzenie, że osobami stosującymi przemoc domową wobec małoletniego są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z p6zn. zm.) lub pełnoletniej osoby wskazanej przez małoletniego.

7.    Działania z udziałem małoletnich osób doznających przemocy domowej przeprowadza się, w miarę możliwości, w obecności psychologa.

8.    Po wypełnieniu formularza ,,Niebieska Karta - A" osobie doznającej przemocy domowej przekazuje się formularz ,,Niebieska Karta - B". Jeżeli osobą doznającą przemocy domowej jest małoletni, formularz ,,Niebieska Karta - B" przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu, a w przypadkach jeżeli istnieje podejrzenie,                  że osobami stosującymi przemoc domową wobec małoletniego są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks kamy lub pełnoletniej osoby wskazanej przez małoletniego.

9.     Wypełniony formularz ,,Niebieska Karta -A" niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego. Kopię wypełnionego formularza ,,Niebieska Karta - A" pozostawia się u wszczynającego procedurę.

10.     Pedagog szkolny lub inny pracownik pedagogiczny może zostać wytypowany przez dyrektora szkoły do pracy w grupie diagnostyczno-pomocowej, która została powołana przez zespół interdyscyplinarny. Zgodnie z § 9 ust. 3 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury ,,Niebieskiej Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta". (Dz.U. z 2023 r. poz. 1870), wytypowane osoby, nie mogą odmówić udziału w pracach tychże grup.

11.     Rola i zadania pracownika szkoły powołanego w skład grupy diagnostyczno­ pomocowej, działającej na rzecz przeciwdziałania przemocy w środowisku domowym małoletniego, zostają określone przez członków tejże grupy i wynikają z ustalonego planu pomocy   małoletniemu.   Pracownik   szkoły   jest   zobowiązany   współdziałać z wszystkimi członkami grupy diagnostyczno-pomocowej w ramach współpracy interdyscyplinarnej służb.

Rozdział IV

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

§ 11. 1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w szkole podlegają przeglądowi corocznie, w terminie ustalonym przez dyrektora szkoły, każdorazowo w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego oraz w razie nowelizacji aktów prawnych, mających wpływ na kształt przyjętych standardów oraz procedur. Wnioski
z przeprowadzonej oceny należy pisemnie udokumentować.

2.   Przegląd standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w szkole, polega
na ustaleniu wypełniania przez standardy wymogów przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

3.   Przeglądu standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w szkole, dokonuje dyrektor szkoły.

4.   W przypadku, gdy przegląd, o którym mowa w § 11 ust. 3, wykaże niespełnianie przez standardy ochrony małoletnich wymagań określonych w przepisach, o których mowa w § 11 ust. 1 lub też standardy z innych przyczyn okazały się nieaktualne,                                                   lub nieodpowiadające potrzebom ochrony małoletnich, dokonywana jest aktualizacja standardów.

5.    Aktualizacji standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w szkole, dokonuje dyrektor szkoły. W przypadku aktualizacji standardów, przygotowany projekt jest przyjmowany przez dyrektora szkoły w drodze zarządzenia.

Rozdział V

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki                       lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.

§ 12. 1. Przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby                                  do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacji, wypoczynkiem małoletnich lub z  opieką  nad  nimi, dyrektor  szkoły  uzyskuje  informacje,  czy  dane  tej  osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.

2.   Przez inną działalność związaną z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem małoletnich należy rozumieć w szczególności wykonywanie czynności związane z organizacją wypoczynku małoletnich, wykonywanie umów cywilnoprawnych związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem małoletnich lub z opieką nad nimi.

3.   Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu szkoły do stosowania standardów ochrony małoletnich jest dyrektor szkoły. Dyrektor może upoważnić wyznaczone przez siebie osoby do przygotowania personelu szkoły do stosowania standardów ochrony małoletnich.

4.   Osoba upoważniona przez dyrektora, o której mowa w § 12 ust. 3, musi legitymować się co najmniej 5 letnim doświadczeniem w pracy z osobami małoletnimi, uzyskanym               w jednostkach oświaty, leczniczych lub pomocy społecznej. Dodatkowo musi posiadać niezbędną wiedzę pozwalającą na przeprowadzenie szkoleń pracowników placówki, obejmujących następujące zagadnienia:

a)   rozpoznawanie symptomów krzywdzenia małoletnich;

b)  procedury interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia małoletnich;

c)   odpowiedzialność prawna pracowników placówki, zobowiązanych do podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia krzywdzenia małoletnich;

d)  stosowanie procedury ,,Niebieskiej Karty".

5.   Szkolenia, o których mowa w § 12 ust. 3, są organizowane raz w roku, w terminie wskazanym przez dyrektora.

6.   Osoba, o której mowa w § 12 ust. 3, zapoznaje pracowników ze standardami ochrony małoletnich  oraz  odbiera  od  każdego  zatrudnionego  pracownika  oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich, obowiązującymi w szkole.

7.   Pracownicy  nowo  zatrudnieni  w  szkole  są  zapoznawani ze  standardami
w pierwszym tygodniu pracy i w tym czasie jest od nich odbierane oświadczenie, o którym mowa w § 12 ust. 6.

8.   Osoba, o której mowa w § 12 ust. 3 jest odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia.

Rozdział VI

Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym                 oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.

Zasady i sposób udostępniania standardów - rodzice, opiekunowie prawni                             lub faktyczni

§ 13. I. Dokumentacja składająca się na standardy ochrony małoletnich jest dostępna                    na stronie internetowej szkoły.

2.   Rodzice/opiekunowie prawni małoletnich są informowani o adresie strony internetowej szkoły, o której mowa w § 13 ust. 1 za pośrednictwem przyjętych kanałów komunikacji.

3.   Na życzenie  rodziców/opiekunów prawnych  standardy  ochrony  małoletnich są udostępniane w formie papierowej. Za udostępnienie dokumentu odpowiada pedagog szkolny.

4.   Obowiązkiem rodziców/opiekunów prawnych jest zaznajomienie się ze standardami i wynikającymi z nich zasad ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.

Zasady i sposób udostępniania standardów - małoletnim

§ 14. 1. Dokumentacja składająca się na standardy ochrony małoletnich jest dostępna
na stronie internetowej szkoły.

2. Dyrektor szkoły wywiesza w widocznym miejscu w budynku placówki standardy ochrony małoletnich, w wersji zupełnej oraz skróconej. Wersja skrócona zawiera informacje istotne dla małoletnich.

Rozdział VIII

Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

§ 15. 1. Każdy ujawniony lub zgłoszony incydent lub zdarzenie zagrażające dobru małoletniego, na temat którego szkoła posiada wiedzę, zostaje odnotowany w ewidencji zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu.

2.   Ewidencji zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu nadaje się kategorię archiwalną zgodnie z przepisami odrębnymi.

3.   Dokumenty związane ze zgłoszonymi incydentami przechowuje się w teczce małoletniego i/lub aktach osobowych pracownika szkoły, w zależności od rodzaju ujawnionych lub zgłoszonych incydentów.

4.   Każdorazowy wpis do ewidencji zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu uruchamia procedury przeglądu i ewentualnej aktualizacji standardów ochrony małoletnich.

Rozdział IX

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet.                            Procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie.

§ 16. 1. Szkoła, zapewniając małoletniemu dostęp do Internetu, podejmuje działania zabezpieczające małoletnich przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, w szczególności instaluje i aktualizuje oprogramowanie zabezpieczające. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych stanowią:

a)   infrastruktura sieciowa szkoły umożliwia dostęp do Internetu, zarówno personelowi, jak

i uczniom, w czasie zajęć;

b)  szkoła korzysta z Bezpiecznego Internetu;

c)   rozwiązania organizacyjne na poziomie szkoły bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa.

2.   Osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo w sieci w Szkole jest dyrektor szkoły. Do obowiązków tej osoby należy:

a)   zabezpieczenie sieci internetowej szkoły przed niebezpiecznymi treściami poprzez instalację i aktualizacji odpowiedniego, nowoczesnego oprogramowania lub aktualnych certyfikatów OSE;

b)  aktualizowanie oprogramowania lub certyfikatów w miarę potrzeb;

c)   monitorowanie, czy na komputerach ze swobodnym dostępem podłączonych
do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści.

3.   W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści wyznaczony przed dyrektora szkoły pracownik stara się ustalić, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia; informację o małoletnim, który korzystał z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści.

4.   Wyznaczony pracownik przekazuje dyrektorowi szkoły informacje na temat poczynionych  ustaleń.  Dyrektor  szkoły  aranżuje  dla  małoletniego  rozmowy z pedagogiem szkolnym lub psychologiem na temat bezpieczeństwa w Internecie.

5.   Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy pedagog szkolny/psycholog uzyska informacje, że małoletni jest krzywdzony, podejmuje działania opisane w niniejszym dokumencie

6.   W przypadku dostępu do Internetu realizowanego pod nadzorem pracownika ma on obowiązek informowania małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.

7.   Pracownik szkoły czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez małoletnich podczas zajęć.

8.   W miarę możliwości przeprowadza się z małoletnimi cykliczne warsztaty dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu.

9.   Szkoła zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu, przy komputerach, z których możliwy jest swobodny dostęp do sieci.

§ 17. Bezpieczne korzystanie z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet obejmuje następujące zasady, o których informowani są na bieżąco małoletni przez pracowników szkoły:

a)   nie podawaj swoich danych osobowych, takich jak: imię, nazwisko, numer telefonu czy adres domowy;

b)  dbaj o nierozpowszechnianie swojego wizerunku; w przypadku publikacji zdjęć w sieci należy zadbać, aby dostęp do nich miały wyłącznie osoby znajome; nie udostępniaj zdjęć nieznajomym, w szczególności zdjęć intymnych, czy w niepełnym ubraniu;

c)   poinformuj rodziców lub wychowawcę o każdym przypadku, gdy napotkasz się w sieci na treści, które wydają się nielegalne, czy w jakikolwiek sposób wywołują niepokój;

d)   o propozycjach spotkania, jakie otrzymasz od internetowych znajomych zawsze informuj rodziców lub wychowawcę, czy pedagoga szkolnego;